Incontinentiebeheerstrategieën voor multiple sclerose (MS)

Of u nu hun voorschrijvende verpleegkundige of hun vriendelijke apotheker bent, als u op zoek bent naar een inleiding tot continentiebeheer voor mensen met MS, dan is dit de pagina voor u.

Als het uw taak is om mensen met MS te helpen hun ziekte beter te begrijpen en te beheersen, dan weet u hoe belangrijk de blaasfunctie is. Het goede nieuws is dat, aangezien behandelingsparadigma's voortdurend evolueren, MS beter beheersbaar wordt, en dat geldt ook voor de daarmee gepaard gaande incontinentie. 

Dit betekent ook dat de kennis die nodig is om een succesvolle behandelstrategie te ontwikkelen, inclusief een strategie voor blaasbeheer, zich uitbreidt. Hier volgt een inleiding tot de soorten darm- en blaasproblemen die u kunt tegenkomen en hoe u ermee om kunt gaan.

Hoe MS de controle over blaas en darmen beïnvloedt

MS is natuurlijk een progressieve auto-immuunziekte die de zenuwen beschadigt en communicatieproblemen tussen de hersenen en de rest van het lichaam veroorzaakt. Dit omvat de urinewegen. Als gevolg hiervan zullen ongeveer drie op de vier mensen met MS een vorm van blaasdisfunctie ervaren. Er zijn verschillende soorten disfunctie die kunnen optreden:

Een verpleegkundige helpt een cliënt met MS een glas water vast te houden.

Een overactieve blaas

Dit is de meest voorkomende vorm van blaasdisfunctie bij MS, met symptomen als frequentie (de noodzaak om te urineren ondanks zeer recent te hebben geplast), aandrangincontinentie en nycturie. De blaas trekt onvoorspelbaar en soms oncontroleerbaar samen, en de drang om te urineren kan sterk zijn nadat er maar een klein beetje urine is verzameld. Hoge contractiedrukken kunnen incontinentie veroorzaken, en het normale vermogen van de blaas om urine vast te houden kan ook worden verminderd, waardoor de ledigingsfrequentie toeneemt tot elk uur of meer.

Problemen met het ledigen van de blaas

Een blaas die te vol is en niet volledig kan worden geledigd, resulteert vaak in een frequente behoefte om te plassen, ook 's nachts, en kan leiden tot urineweginfecties. Het niet volledig kunnen ledigen van de blaas is het resultaat van twee problemen: ten eerste, wanneer de blaasspier samentrekt, trekt ook de spier rond de urinebuis samen, in plaats van te ontspannen zoals het hoort, wat resulteert in een onderbroken stroom; ten tweede is daarnaast de samentrekking van de blaasspier zelf zwak (maar kan frequent voorkomen) en onvoldoende om de blaas volledig te ledigen.

Gecombineerde disfunctie

Symptomen zijn onder meer die geassocieerd met een overactieve blaas en met het niet volledig kunnen ledigen van de blaas.

Urineweginfectie (UTI)

Problemen met het ledigen van de blaas kunnen een verhoogd risico op UTI met zich meebrengen, wat, indien onbehandeld, MS-symptomen kan verergeren en verhoogde spasticiteit kan veroorzaken. Het is daarom belangrijk om urineweginfecties snel te identificeren en te behandelen. Waarschuwingssignalen zijn onder meer urgentie, frequentie en urine-incontinentie. Lees meer over UTI's en hoe u ze kunt voorkomen.

Constipatie en ontlastingsincontinentie  

Mensen met MS hebben vaak last van darmproblemen, hoewel het vaak te weinig wordt gemeld en niet wordt herkend. Wanneer de zenuwen die de anale sluitspieren aansturen of die verantwoordelijk zijn voor het aanvoelen van ontlasting beschadigd zijn, kan constipatie en/of ontlastingsincontinentie het gevolg zijn.

Een jonge jongen kijkt op en glimlacht naar de verpleegkundige die hem duwt in zijn rolstoel.
. Een jonge jongen kijkt op en glimlacht naar de verpleegkundige die hem duwt in zijn rolstoel.

Urineweginfectie (UTI)

Problemen met het ledigen van de blaas kunnen een verhoogd risico op UTI met zich meebrengen, wat, indien onbehandeld, MS-symptomen kan verergeren en verhoogde spasticiteit kan veroorzaken. Het is daarom belangrijk om urineweginfecties snel te identificeren en te behandelen. Waarschuwingssignalen zijn onder meer urgentie, frequentie en urine-incontinentie. Lees meer over UTI's en hoe u ze kunt voorkomen.

Constipatie en ontlastingsincontinentie  

Mensen met MS hebben vaak last van darmproblemen, hoewel het vaak te weinig wordt gemeld en niet wordt herkend. Wanneer de zenuwen die de anale sluitspieren aansturen of die verantwoordelijk zijn voor het aanvoelen van ontlasting beschadigd zijn, kan constipatie en/of ontlastingsincontinentie het gevolg zijn.

Beoordeling en beheer

Mensen zijn vaak terughoudend om over blaas- of darmproblemen te praten, dus het is belangrijk dat hun zorgverlener bereid is om het onderwerp aan de orde te stellen, om hen zo goed mogelijk te helpen. Het succesvol beheersen van blaas- en darmproblemen vereist een holistische, alomvattende aanpak waarbij interventies stap voor stap worden geëscaleerd. De eerste stap is een beoordeling door een ervaren zorgverlener om de aard van het probleem vast te stellen. Dit wordt gevolgd door een voortdurende samenwerking met de persoon om een plan op te stellen en te optimaliseren dat aan hun specifieke behoeften voldoet.

Een verpleegkundige houdt de hand van een cliënt in bed vast tijdens de voorbereiding om haar absorberende product te verschonen.

Blaasgezondheid

Het is belangrijk om problemen met het ledigen van de blaas te identificeren, aangezien deze tijdig moeten worden behandeld om ophoping van urine in de blaas te voorkomen, wat een risico op beschadiging van de blaas en nieren met zich meebrengt. Een goede eerste stap bij het omgaan met een overactieve blaas is om minder koffie, thee en cafeïnehoudende energiedrankjes te gebruiken, omdat deze de blaas kunnen irriteren. Een goede toilethouding en twee keer achter elkaar te plassen kunnen ook helpen om het ledigen van de blaas te vergemakkelijken. Voor personen die te maken hebben met urineretentie, is intermitterende zelfkatheterisatie (ISC) een snelle en effectieve manier om achtergebleven urine te verwijderen. Afhankelijk van de symptomen en het volume kan katheterisatie uiteindelijk helpen om de normale blaasfunctie bijna volledig te herstellen. Hoewel gedragstherapie en bekkenbodemoefeningen nuttig kunnen zijn voor mensen met blaasproblemen, zullen velen farmacologische therapie nodig hebben.

Darmgezondheid

Het doel van een darmbeheerplan moet een voorspelbare, regelmatige stoelgang zijn bestaande uit zachte, gevormde ontlasting, omdat dit de kans op constipatie of ontlastingsincontinentie vermindert. Mensen met darmproblemen krijgen vaak het advies om vezelrijk te eten, veel te drinken en klysma's of laxeermiddelen te gebruiken. Elektrische zenuwstimulatie kan ook de darmgezondheid helpen verbeteren.

Absorberende incontinentieproducten

Als aanvulling op een behandeling, kunnen absorberende producten de levenskwaliteit aanzienlijk verbeteren. Er zijn verschillende soorten absorberende producten beschikbaar, waaronder verbanden en inlegkruisjes voor lichte tot matige incontinentie, beschermende broekjes ter ondersteuning van zelfstandig toiletgebruik voor mobiele personen, producten met een heupband voor zorgafhankelijke mensen en wasbare producten in verschillende vormen, maten, en absorptievermogen. 

Wanneer er een fecaal ongelukje is geweest, komt de ontlasting ongetwijfeld in contact met de huid en moet de huid onmiddelijk worden gereinigd en verzorgd. Naast het volgen van de juiste procedure voor toiletgebruik en reiniging, is het belangrijk om geschikte huidverzorgings- en absorberende producten te gebruiken voor incontinentie en om ervoor te zorgen dat producten regelmatig worden verschoond.

Aangezien de ontwikkeling van MS per persoon verschilt, is geen enkel product in alle gevallen geschikt. Symptomen zoals verlies van behendigheid, sensorisch verlies en cognitieve achteruitgang moeten worden overwogen bij het kiezen van producten, evenals belangrijke factoren zoals de doelen en voorkeuren van de persoon en de kenmerken van persoonlijke en omgevingszorg.

Op zoek naar productexpertise? Wij staan voor u klaar.

Laat een van onze deskundige vertegenwoordigers contact met u opnemen om uw wensen te bespreken en te bekijken hoe TENA kan helpen.

TENA – uw duurzame keuze

Hier bij TENA is het onze missie om de levenskwaliteit van miljoenen mensen wereldwijd te verbeteren met innovatieve producten die een steeds kleinere CO2-voetafdruk hebben. Lees meer over onze inzet voor een duurzame toekomst en hoe TENA producten u ook kunnen helpen uw CO2-voetafdruk te verkleinen.

Duurzaamheid bij TENA Next
Voetafdrukken in het zand aan de kust met zachte golven die dichterbij komen.
. Voetafdrukken in het zand aan de kust met zachte golven die dichterbij komen.

TENA – uw duurzame keuze

Hier bij TENA is het onze missie om de levenskwaliteit van miljoenen mensen wereldwijd te verbeteren met innovatieve producten die een steeds kleinere CO2-voetafdruk hebben. Lees meer over onze inzet voor een duurzame toekomst en hoe TENA producten u ook kunnen helpen uw CO2-voetafdruk te verkleinen.

Duurzaamheid bij TENA Next

Gecontroleerd door Josefine Grandin, districtsverpleegkundige, urotherapeut, 16-05-2022

Gerelateerde artikelen lezen